Plac Navona

Przepojony duchem barokowych mistrzów Berniniego i Borrominiego plac Navona należy do najelegantszych w papieskim Rzymie.

Doskonale skomponowany, w otoczeniu miejskich kamienic i dostojnych budowli, pełen barw, wytworny i prosty zrazem, odznacza się szczególnym urokiem. To prawdziwa „wyspa spacerowiczów”. Dawniej przychodzono tutaj na targ, na procesję, na świąteczny festyn lub inscenizację bitew morskich. Dzisiaj plac otaczają kawiarnie i restauracje. Chętnie przebywają tutaj turyści i uliczni artyści. Latem do późnego wieczora pełno tutaj kuglarzy, karykaturzystów, malarzy sztalugowych i muzyków.

Plac wziął swój eliptyczny kształt od pochodzącej z I w. areny cesarza Domicjana, na której odbywały się zawody sportowe i wyścigi rydwanów. Budynki okalające plac powstały na ruinach starożytnych trybun, które mieściły 30 tys. widzów.

Część fragmentów ruin trybun zachowano w piwnicach budynku po północnej stronie placu. Obok stadionu Domicjan wzniósł Odeon – miejsce gdzie odbywały się konkursy muzyczne.

Sykstus IV, w 1477 roku, przeniósł na to miejsce targ, który poprzednio znajdował się na Kapitolu. Funkcjonował on na placu Navona do 1867 roku. Na pamiątkę tego odbywa się tutaj coroczny targ z ozdobami i upominkami świątecznymi w grudniu.

Dopiero w połowie XVII w. papież Innocenty X nadał placowi nowe oblicze wznosząc tu wystawne pałace. Po stronie zachodniej znajduje się pałac Pamphili oraz kościół św. Agnieszki. Legenda mówi, że zupełnie obnażona 13-letnia Agnieszka została rzucona na pastwę spojrzeń tłumu na stadionie za odmowę zamążpójścia za poganina, po czym jej nagość okryła zasłona włosów. 

Kościół znajduje się dokładnie w miejscu tego legendarnego zdarzenia. Jego fasada, kopuła i wieża są dziełem Borrominiego. Wnętrze kościoła zostało ukształtowanie na planie krzyża greckiego. Interesujące są freski w kopule, dzieło Fermiego, a także marmurowe ołtarze oraz grobowiec Innocentego X.

Pałac Pamphili aktualnie jest siedzibą ambasady Brazylii. Naprzeciwko pałacu stoi średniowieczny kościół Nostra Signora del Sacro Cuore. Powstał on w czasach Aleksandra IV, ale był wielokrotnie przebudowywany. Aktualnie dąży się do nadania kościołowi wyglądu zbliżonego do pierwotnego. 

Jednak największą atrakcją placu są trzy fontanny. Najokazalsza, fontanna Quarto Fiumi, dzieło Berniniego (1651r.), znajduje się naprzeciwko kościoła św. Agnieszki. Nad wspaniałą kamienna grupą postaci króluje egipski obelisk sprowadzony tu przez papieża Innocentego X z Cyrku Maksencjusza.

Cztery postacie, wraz z elementami krajobrazu w postaci palm, zwierząt symbolizują cztery rzeki z czterech kontynentów. Rio de la Plata symbolizuje postać z podniesioną ręką, Dunaj i Europę wyobraża postać dosiadająca konia, personifikacja Nilu ma osłoniętą głowę (nie znano w tym czasie źródeł tej rzeki), Azję uosabia Ganges.

Papież nakazał również przyozdobić szczyt obelisku i boki fontanny motywem ze swojego herbu, czyli gołębicą dzierżącą gałązkę oliwną.

Od północy znajduje się fontanna Neptuna, natomiast od południa fontanna del Moro z posągiem Nubijczyka mocującego się z delfinem (1878 r.) Giacomo della Porta.