Żółwie (nazwa systematyczna nieustalona) – rząd owodniowców
z gromady zauropsydów (Sauropsida) lub według linneuszowskiej klasyfikacji rząd
z gromady gadów (Reptilia) J.
Rząd żółwi dzieli się na 2 podrzędy, 14 rodzin i obejmuje 328 gatunków oraz 124
podgatunki żyjące w czasach nowożytnych, tj. od 1500 roku n.e.
W tym czasie wyginęło 8 gatunków oraz 2 podgatunki. Charakteryzują się
obecnością pancerza chroniącego cały tułów.
Wśród żółwi spotyka się zwierzęta
zarówno mięsożerne, jak i roślinożerne, wodne i lądowe.
Wszystkie są jajorodne.
Zapłodnienie wewnętrzne odbywa się za
pomocą narządu kopulacyjnego.
Żółwie pomimo tego, iż są mniej zróżnicowane
morfologicznie od innych gadów, potrafiły
opanować najróżnorodniejsze środowiska poczynając od mórz, a na terenach
pustynnych kończąc.
Występują na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktydy, lecz zdecydowana
większość to mieszkańcy ciepłej i umiarkowanej strefy wszystkich kontynentów
oraz wysp oceanicznych i oceanów.
Istnieje kilka gatunków żółwi, które
zamieszkują Amerykę Północną, Europę i Australię, gdzie występuje klimat
umiarkowany (mroźna zima lub bardzo gorące lato).
Gatunki te potrafią przetrwać
w takim klimacie, ponieważ zapadają w sen zimowy (hibernacja) lub sen letni (estywacja).
Jedynym
żółwiem występującym na terenie Polski w granicach swojego naturalnego obszaru
występowania jest żółw błotny.
Żółwie mają raczej dobry wzrok, ale pokarm zdobywają
posługując się węchem. Gatunki wodne mają nozdrza na czubku głowy, by
mogły oddychać całkowicie zanurzone w wodzie.
Kończyny tych zwierząt mają
różny kształt i wielkość – u lądowych są grube i zaopatrzone w pazury, u
morskich wyglądają jak wielkie wiosła, by ułatwić pływanie.
Gatunki
ziemnowodne natomiast mają i płetwy i ostre pazurki, którymi rozrywają pokarm. Młode
żółwie morskie są bardziej drapieżne od dorosłych-głównie roślinożerców.
Ich pokarm to skorupiaki i mięczaki, a czasem również ryby. Meduzy to przysmak
żółwia skórzastego.
Żółwie słodkowodne są mięso lub wszystkożerne przez całe
życie. Zjadają owady, robaki, ryby, mięczaki, węże i pisklęta
oraz padlinę.
Polują aktywnie sprawdzając teren lub z zasadzki. Mogą
upodobnić się do otoczenia dzięki temu, że ich skorupy często porastają
glony.
Lądowe są roślinożerne. Pokarmem ich są łodygi kaktusów, liście, owoce i
kwiaty.
Żółwie mieszkające w lesie zjadają grzyby, niektóre gatunki żywią
się odchodami.
Żółwie rosną bardzo powoli, jedynie w młodym wieku notuje się
znaczne przyrosty, aż do czasu, kiedy żółw osiągnie dojrzałość płciową, a jego
wielkość uczyni go niestrawnym dla drapieżników.
