z aparatem w świat: Papugi

Papugi, papugowe (Psittaciformes) - to rząd ptaków, skupiający tylko jedną rodzinę, w ramach której wyróżniamy łącznie aż 356 gatunków.

Jest to bardzo stara grupa ptaków. Najstarsze skamieniałości papug pochodzą sprzed 55 milionów lat.

Gatunki papug łączymy w 7 podrodzin: papugi (właściwe) (Psittacinae) - 265 gatunków w 57 rodzajach, lory (Lorinae), nestory (Nestorinae), kakapo (Strigopinae), kakadu (Cacatuinae), nimfy (Nymphicinae), karłówki (Micropsittinae).

Te piękne ptaki pochodzą z obszarów równikowych i podzwrotnikowych całej ziemi, najliczniejsze są jednak na obszarach Amazonii w Ameryce Południowej oraz Australii.

Zamieszkują lasy i zadrzewienia, rzadziej lasy górskie i otwarte tereny trawiaste. Papugi słabo latają.

Nie mogą latać na duże odległości. Wspaniale wspinają się po gałęziach, pomagając sobie dziobem.

Są hałaśliwe i towarzyskie. Żyją w stadach.

Notowano tak duże stada np. papużek falistych, że przesłaniały niebo.

Nocują także w grupie. Papugi nie odbywają wędrówek.

Ptaki te są wyposażone w charakterystyczny, zakrzywiony dziób, wykorzystywany także do wpinania się, oraz silne nogi z 2 palcami z przodu i z 2 palcami z tyłu.

Papugi jak żadne inne ptaki posługują się nogą przy wkładaniu pokarmu (nasiona, owoce) do dzioba.

Papugi to niezwykle inteligentne ptaki. Ich inteligencja wprawia czasem właścicieli ptaków w zakłopotanie.

Niektóre gatunki potrafią naśladować pojedyncze słowa wypowiedziane przez człowieka, a nawet całe zdania.

Zwykle bardzo kolorowe i jaskrawe upierzenie.

Ptaki te mają długie ogony. Dziób krótki, masywny, zakrzywiony w dół.

U nasady nabrzmiała woskówka. Szczęka górna połączona z czaszką ruchomo.

Papugi mają krótką szyję, gruby język. Brak dymorfizmu płciowego.

Papugi mają zwrotny skrajny palec. Szczęka górna jest ruchomo zestawiona z czaszką.

Niestety blisko 1/3 gatunków, bo aż 97 znalazło się na liście zwierząt zagrożonych: 15 jest krytycznie zagrożonych, 34 - zagrożone, 48 jest narażonych.

Do przyczyn takiego stanu rzeczy można zaliczyć wyniszczanie naturalnego środowiska ptaków, chwytanie okazów do hodowli oraz introdukcja drapieżników na nowych terenach.

Wiele gatunków jest hodowanych w domach ze względu na piękno tych ptaków oraz ich inteligencję.

Jednakże jedyną faktycznie udomowioną papugą jest australijska papużka falista, która na Zachodzie jest po psach i kotach, najczęściej hodowanym zwierzęciem w domach.

Większość gatunków żyje na drzewach, tylko niektóre z nich zupełnie lub przejściowo na ziemi jak np.: niezdolna do latania Kakapo Strigops habroptilus z Nowej Zelandii, która dzień spędza w jamach między korzeniami drzew, a ożywia się nocą, zjadając liście, jagody leśne i kwiaty.

Czubate Kakadu Kakateoinae, rozprzestrzenione są od Australii do Filipin.

W Ameryce Południowej żyją duże, długoogoniaste Ary, masywne Amazonki oraz małe papużki wielkości wróbla (rodzaj Tricolaria).

Papużka falista, Melopsittacus undulatus, występuje w Australii na terenach suchych, a Papuga naziemna Pezoporus walicus, na bagnistych obszarach trawiastych.

Najmniejsze wśród papug są Papużki karliczki z rodzaju Micropsitta, żyjąca na Nowej Gwineii i sąsiadujących wyspach.

Żywią się one grzybami śluzowatymi rosnącymi na zbutwiałych drzewach.

W Afryce występuje niewiele gatunków papug np.: Żako i mała Alaksandretta obrożna Psittacula krameri, której zasięg obejmuje także południową Azję.

Papugi gnieżdżą się najczęściej w dziuplach w drzewach, kaktusach czy termiterach.

Azjatyckie Papużki mnichy Myiopsitta monachus, budują zbiorowe gniazda w koronach drzew, lecz każda para ptaków ma oddzielne pomieszczenie lęgowe.

Bardzo kolorowe upierzenie niektórych papug zawiera tzw. pióra pudrowe.

Są to pióra, które rosną bez przerwy, a z ciągle kruszącego się czubka pióra powstaje delikatny, tłusty proszek rogowy, którym ptaki nasycają swoje pióra.