Teatro Amazonas

Bogatemu wszystko wolno! Takie stwierdzenie niektórych może zbulwersować, ale często jest ono prawdziwe. Jednym z przejawów prawdziwości tego stwierdzenia jest wybudowanie w centrum amazońskiej dżungli opery.

W czasach szybkiego rozwoju Manaus w XIX wieku, spowodowanego światowym zapotrzebowaniem na kauczuk, powstał teatr - symbol. Symbol bajecznego bogactwa i świetności Manaus – jest nim gmach opery Teatro Amazonas.

Został wybudowany w całości z surowców sprowadzonych z Europy - miał stanowić kopię mediolańskiej La Scali. Wnętrza opery zdobiły marmury i kryształowe żyrandole sprowadzone z Włoch, a jej kopułę pokryto 36 tys. ceramicznych płytek, które przypłynęły z Niemiec. Wydawałoby się, że trudno o większy przepych, ale nie wszyscy byli usatysfakcjonowani twierdząc, iż kopuła „ich” opery powinna być pokryta złotem…

Położony w centrum Manaus budynek opery jest obecnie jedną z nielicznych atrakcji turystycznych miasta. Jest drugim co do wielkości w teatrem w Amazonii.

Teatr został otwarty w 1896 roku, ale jego historia rozpoczęła się w 1881 roku, kiedy poseł A. J. Fernandes Júnior przedstawił projekt budowy murowanego teatru w Manaus. Wniosek został zatwierdzony przez Sejmik Amazonii i rozpoczęły się rozmowy o budowie  budynku. Manaus, będące u szczytu kauczukowego boomu, było jednym z najbogatszych miast na świecie. O bogactwie mieszkańców niech świadczy ten szczegół: bielizna do prania była wysyłana do Europy.

Miasto potrzebowało miejsca, kulturalnego. Budowa teatru była odpowiedzią na wymóg czasu. W 1833 roku wybrano projekt autorstwa Urzędu Budownictwa i Architektury Portugalii w Lizbonie. Kamień węgielny został położony w 1884 roku, podczas rozmów na temat lokalizacji budynku i kosztów pracy.

Prace budowlane szły powoli i dopiero w okresie rządów Eduardo Ribeiro, budowa ruszyła pełną parą. Z Europy ściągnięto architektów, murarzy, malarzy i rzeźbiarzy. Odpowiedzialnym za wystrój wnętrza został Crispim do Amaral. Jedynie główny hol, najbardziej luksusowy obszar budynku, został wykończony przez włoskiego artystę Domenico de Angelis. Teatr został otwarty 31 grudnia 1896. Tydzień później, została wystawiona „Mona Lisa” Ponchieliego pod dyrekcją Włocha, maestro Franco Joaquim.

Budynek jest niewątpliwie monumentalnym dziełem, bogatym w szczegóły. Cała konstrukcja jest majestatyczna i imponująca. Krzywoliniowe formy odlewów ukazują trend architektury tamtych czasów. Łuki, kolumny, pilastry ze stolicami i posągi uzupełniają detale architektury.  Prawie wszystkie materiały wykorzystane do jego budowy pochodzi z Europy. Żelazo zostało przywieziony z Anglii, brąz z Belgii, kryształ i szkło z Murano. Użyto jedynie brazylijskiego twardego drewna, które zostało wysłane do Europy i wróciło z powrotem w postaci mebli i podłóg.

Chodnik, który obejmuje obszar poza teatrem, w tym schody, został przywieziony z Portugalii. W czasie otwarcia teatru było w mieście tyle kauczuku, że wszystkie chodniki prowadzące do teatru były pokryte grubą matą gumową, aby zapobiec nadmiernemu hałasowi pojazdów urzędników i gości przybywających do teatru.

Sala koncertowa teatru może pomieścić 701 osób rozmieszczonych na sali głównej i trzech piętrach balkonów. Proscenium ma łuk o wymiarach: 10,50 m szerokości, 6,40 m wysokości. Wysokość sceny wynosi 14 metrów. Całkowita powierzchnia sceny to 123,29 metry kwadratowe. W głównym holu, wykończonym w stylu barokowym, wyróżnia się obraz namalowany na suficie, znany jako "Gloryfikacja Sztuk Pięknych Amazonii" -  tańca, malarstwa, muzyki i teatru, namalowany w 1899 przez Domenico de Angelis.

Wrażenie robią również podstawy czterech filarów holu, które wyrażają podstawy wieży Eiffla.

Podłogą została wykonana z dwunastu tysięcy kawałków drewna. Godne uwagi są ozdoby kolumn na parterze, z maskami słynnych kompozytorów i dramatopisarzy, takich jak Arystofanes, Molier, Rossini, Mozart, Verdi i inni.

Nad sklepieniem widowni umieszczone są cztery płótna, namalowane w Paryżu w Domu Carpezot, przedstawiające alegorie muzyki, tańca, tragedii będące  hołdem dla wielkiego brazylijskiego kompozytora Carlosa Gomesa. W centrum wisi pozłacany kryształowy żyrandol przywieziony z Wenecji, który może być opuszczany do poziomu krzeseł, aby przeprowadzić konserwację.

W sali koncertowej wyróżnia się malunek na kurtynie sceny, autorstwa Crispim do Amaral, przedstawiający spotkanie wód rzek Solimoes i Rio Negro - kurtyna nie jest rolowana tylko podnoszona.

Teatr ma kilka różnych przestrzeni, wykonanych z różnych materiałów. Jest to bez wątpienia najważniejszy budynek w Manaus, nie tylko ze względu na nieocenioną wartość architektoniczną, ale przede wszystkim znaczenia historycznego, gdyż jest dowodem dobrobytu i bogactwa szczytowego okresu boomu kauczukowego.

Na scenie teatru występowały już takie sławy jak: Rafael Tomba, Giovanni Emanuel, Thomaz del Negro, Calil & Arrea, Margot Fonteyn, Christoph Schlingensief i Roger Waters. Od 1990 roku na deskach teatru odbywa się Amazoński Festiwal Opery.

Z wielu miejsc Manaus można zobaczyć kopułę teatru wykonaną z 36 000 sztuk ceramicznych dachówek pochodzących z Alzacji. Zostały nabyte przez Dom Koch Frères w Paryżu. Ozdobny malunek wykonał Laurenco Machado. Oryginalne kolory: zielony, niebieski i żółty ułożono w brazylijską flagę, która jest symbolem brazylijskiej obfitości (lasów, minerałów i wód).

Teatr można zwiedzać w ciągu dnia, ale warto wybrać się na przedstawienia, które parę razy w tygodniu są wystawiane wieczorem i często są one darmowe.