Park Kościuszki

Park Kościuszki to największy miejski park w Katowicach, to tu znajduje się Wieża Spadochronowa, najstarsza budowla w Katowicach, także tu latem odbywają się słynne koncerty promenadowe.

Park imienia Tadeusza Kościuszki jest dopiero od 1925 roku. Został założony jako park miejski w 1888 r. na około sześciu hektarach terenu na południe od centrum Katowic.

Z czasem przekształcił się w Park Południowy i znacznie poszerzył, o tereny, które miasto wydzierżawiło od przemysłowca Thiele-Wincklera. Obecnie park Kościuszki jest największym zieleńcem w Katowicach, rozciągającym się na obszarze 72 hektarów.

Został zaprojektowany na wzór ogrodów angielskich. Występuje tu ok. 90 różnych gatunków drzew, ale dominuje sosna i brzoza.

Stoi tu jedyna w Polsce wieża spadochronowa, z której 4 września 1939 roku grupa harcerzy podjęła desperacką próbę obrony centrum Katowic przed atakiem oddziałów 239 Dywizji Piechoty Wehrmachtu.

Znajduje się tu również cmentarz żołnierzy radzieckich poległych przy wyzwoleniu Katowic w 1945 roku.

To właśnie w Parku znajduje się drewniany kościół św. Michała Archanioła, czyli najstarsza budowla w Katowicach.

Świątynia została zbudowana w 1510 roku w Syryni (ziemia rybnicka) i w 1938 roku przeniesiona do Katowic.

Do jego przeniesienia do Katowic doszło za sprawą Tadeusza Dobrowolskiego ówczesnego dyrektora Muzeum Śląskiego, który zamierzał przenieść – i w ten sposób ocalić - drewniane budowle z ubogich gmin Górnego Śląska do bogatszych miast.

Jedna z teorii mówi też, że kościółek miał być zaczątkiem skansenu w Parku Kościuszki.

Świątynia jest niewielka, drewniana, składa się z sosnowych bali połączonych bez użycia gwoździ. Obok niej znajduje się z wolno stojąca, również drewniana, dzwonnica.

To urokliwe miejsce na ceremonie weselne często wybierają młode pary. Wewnątrz zachowały się resztki oryginalnych polichromii, jest tu kamienna gotycka kropielnica, XVI-wieczna rzeźba Matki Boskiej z Dzieciątkiem i barokowa ambona.

Oczywiście świątynia, zanim trafiła do Katowic była na przestrzeni kolejnych stuleci przebudowywana i rozbudowywana.

Ciekawostką jest znajdujące się w ogrodzie wokół kościoła lapidarium stworzone przez muzealników z Muzeum Historii Katowic.

Są tu m.in. fragmenty rzeźb, nagrobków, pomników, w tym m.in. płyta z nazwiskami powstańców śląskich ze zniszczonego przez Niemców pomnika w Janowie, czy nagrobki ze zniszczonego w latach 50 tych ubiegłego wieku cmentarza ewangelickiego przy ulicy Damrota.

Jest też kamień graniczny odnaleziony w rejonie ulicy Granicznej.

Budowla, posiadająca raczej cechy kaplicy, różni się swoją formą od innych tego typu na Górnym Śląsku.

Nie posiada wieży, a jedynie wyrastającą z dachu sygnaturkę. Jednonawowa budowla ma konstrukcję zrębową, dość archaiczną, przy której wykorzystano okrągłe bale.

Kościół o dwuspadowym dachu otoczony jest sobotami.

We wnętrzu znajduje się cenne wyposażenie, do którego należą: późnogotycka rzeźba Matki Bożej z Dzieciątkiem, z początku XVI w., XVII-wieczna ambona, XV-wieczna kropielnica oraz skrzynia z okuciami, z XVII-XVIII w.

Znajdują się tutaj także resztki pierwotnej polichromii.

Kościół pełnił m.in. rolę ośrodka duszpasterskiego dla części nowopowstającego osiedla.

W latach 80-tych był on także nieformalnym miejscem spotkań opozycjonistów, którzy zbierali się tu dla uczczenia pamięci górników zabitych 16 grudnia 1981 roku przez milicję w kopalni „Wujek”.

W latach 90-tych doszło do kilku prób podpalenia obiektu, na szczęście nieskutecznych.

Obecnie kościół stanowi ulubione miejsce zawierania ślubów.