Pomimo tłumu turystów i pielgrzymów Asyż wciąż emanuje
niezwykłym klimatem, a jego autentyzm pozostawia niezatarte wspomnienia.
Dla
wielu spośród milionów osób co roku odwiedzających Włochy głównym celem podróży
jest maleńki Asyż (Assisi), 23 km na wschód od Perugii.
Trudno się temu dziwić
- to nie tylko jedna z wielu malowniczych miejscowości o pięknej i starej
zabudowie, ale przede wszystkim miasto św. Franciszka, w którym jego wołanie o
miłość i pokój do dziś brzmi z niezwykłą siłą.
Pomimo tłumu turystów i
pielgrzymów Asyż wciąż emanuje niezwykłym klimatem, a jego autentyzm pozostawia
niezatarte wspomnienia.
Choć Asyż jest niemal mikroskopijnym miastem, kto chce dokładnie go poznać oraz
odwiedzić wszystkie miejsca związane ze św. Franciszkiem i św. Klarą, powinien
przeznaczyć na to półtora dnia.
Większość przyjezdnych poprzestaje na
kilkugodzinnej wizycie, ograniczając się do bazylik San Francesco, Santa Chiara
i Santa Maria degli Angeli.
Zdecydowanie należy polecić wizytę w rzadziej
odwiedzanych San Damiano czy pustelni Carceri, które z dala od
uczęszczanych tras, zachowały intymną atmosferę i pierwotny, niczym niezmącony urok.
Imponująca bazylika św. Franciszka (San Francesco), zaliczana do
najpiękniejszych chrześcijańskich świątyń, składa się z dwóch kościołów -
dolnego i górnego, pod którymi mieści się jeszcze krypta.
Przy Via S.
Francesco, w połowie drogi na Piazza del Comune stoi Palazzo Vallemani,
mieszczący pinakotekę z cennymi zbiorami umbryjskiego malarstwa.
Przechodząc Via Portica, warto wstąpić do Museo del Foro Romano e
Collezione Archeologica , gdzie można obejrzeć m.in. pozostałości forum
antycznego Asyżu, ukryte pod brukami miasta.
Przy Piazza del Comune -
głównym placu centro storico - stoi dawna świątynia Minerwy (Tempio di Minerva)
z I w. p.n.e., która pierwotnie wznosiła się na wysokim postumencie, górując
nad forum.
W średniowieczu przemianowano ją na kościół i taką funkcję budowla
pełni do dziś.
Zmienione gruntownie w XVIII w. wnętrze nie jest już tak
interesujące.
Nieopodal placu wyrasta Chiesa Nuova, kościół
zbudowany w 1615 r. w miejscu, w którym stał rodzinny dom św. Franciszka.
Wewnątrz, w pierwszym filarze po lewej jest eksponowane małe pomieszczenie,
Carcere di S. Francesco, gdzie przyszły święty został uwięziony przez
rozgniewanego ojca i skąd wydostał się dzięki matce.
Przez otwór w następnym
filarze wychodzi się na zewnątrz, na „uliczkę z czasów Biedaczyny”.
Niezależnie
od tego, w jakim stopniu miejsce to się zmieniło od początków XIII w., warto tu
zajrzeć.
Z uliczki można wejść do pomieszczenia, w którym mieścił się niegdyś
sklep Piotra Bernardonego, ojca Franciszka.
Zbaczając z głównej trasy, warto
wstąpić do ładnych średniowiecznych kościołów San Pietro i Santa
Maria Maggiore, przy murach miasta.
Drugą co do ważności świątynią Asyżu jest bazylika św. Klary (Santa
Chiara) na miejscu dawnego kościółka San Giorgio, w którym pochowano św.
Franciszka i w którym papież Grzegorz IX ogłosił go świętym.
Tutaj złożono
również w 1253 r. ciało św. Klary.
Po jej kanonizacji przystąpiono do budowy
obecnego kościoła, który został ukończony w 1265 r.
Rzut bazyliki oraz jej
fasada nawiązują w uproszczonej formie do kościoła górnego bazyliki św.
Franciszka.
Wielkie łuki przy północnej elewacji dostawiono, gdy w XIV w., po
trzęsieniu ziemi, budowli groziło zawalenie.
Po przeciwnej stronie do świątyni
przylega klasztor Klarysek.
Wnętrze bazyliki zdobią XIV-wieczne malowidła.
Nad
ołtarzem wisi piękny krucyfiks z XIII stulecia.
Tego rodzaju wizerunki,
ukazujące cierpiącego Chrystusa, łączą się z typowym dla zakonów
franciszkańskich rozpamiętywaniem Męki Pańskiej.
W kaplicy po prawej stronie
nawy jest przechowywany inny sławny krucyfiks - krzyż z San Damiano, który miał
przemówić do Franciszka i spowodować przełom w jego życiu.
Z nawy schodzi się
do XIX-wiecznej krypty z grobem św. Klary; jest tu kryształowy relikwiarz, w
którym przechowuje się jej zasuszone ciało, oraz kamienny prosty sarkofag -
pierwotny grobowiec.
W górnej części miasta zachowała się katedra św. Rufina, jednego z
pierwszych biskupów Asyżu.
Jej romańska fasada należy do najbardziej okazałych
w Umbrii.
Przy bocznej elewacji stoi dzwonnica, obok której był kiedyś dom
rodzinny św. Klary.
Wnętrze świątyni przebudował w stylu manierystycznym
Galeazzo Alessi.
Z placu przed
katedrą schodzi się do Museo Capitolare, gdzie m.in. widnieją
fragmenty krużganka oraz romańskiej krypty - pozostałości po wcześniejszej katedrze
z XI w.